بررسی اثر محافظتی سوسپانسیون هسته انگور بر شاخص های گلوکز، انسولین و سطح آنتی اکسیدان های سرم بعد از تزریق آلوکسان در موش صحرایی

سابقه و هدف: مطالعات گذشته نشان می­دهد که ایجاد دیابت قندی با افزایش تولید گونه­های اکسیژن واکنش­گر و نقص سیستم­های آنتی­اکسیدانی در ارتباط است. هسته انگور به علت داشتن به دام­اندازنده­های رادیکال آزادی که اصطلاحا پروآنتوسیانیدین نامیده می­شوند می­تواند اثر محافظتی معنی­داری را در مقابل استرس اکسیداتیو ایفا نماید. هدف از مطالعه حاضر، بررسی اثر هسته انگور مشکی (شاهانی) در مقابل افزایش قند خون، انسولین و سطح کل آنتی­اکسیدان­های سرم بعد از تزریق آلوکسان در رت بود. مواد و روش­ها: در این مطالعه 90 موش صحرایی ( رت ) بالغ نر از نژاد wistar و با وزنی در حدود 220-180 گرم مورد استفاده قرارگرفت که در سه گروه تقسیم­بندی شدند: 1- گروه کنترل (دریافت­کننده آب مقطر)، 2- گروه دریافت­کننده دوز بالای هسته انگور (2 گرم به ازای هر کیلوگرم وزن بدن در روز)، 3- گروه دریافت­کننده دوز پایین هسته­ی انگور (1 گرم به ازای هر کیلوگرم وزن بدن در روز). رت­ها در گروه 2 و 3 با سوسپانسیون آبی هسته انگور (در حجم 2 میلی­لیتر) پیش­درمانی شدند. رت­ها در گروه شاهد نیز 2 میلی­لیتر آب مقطر دریافت نمودند. این سوسپانسیون به روش تغذیه دهانی با لوله به حیوانات خورانده شد. پیش­درمانی به مدت چهار روز و روزانه یک بار با مقادیر ذکر شده ادامه یافت و در روز چهارم یک ساعت پس از تجویز این سوسپانسیون، آلوکسان به صورت زیرجلدی و در دوز 70 میلی­گرم به ازای هر کیلوگرم وزن بدن تزریق شد، سپس 24، 48، 72 ساعت پس از تزریق آلوکسان حیوانات کشته شده و خون­شان جمع­آوری گردید. سطح سرمی گلوکز، سطح انسولین سرم (با روش ELISA ) و سطح کل آنتی­اکسیدان­ها در سرم (به روش FRAP ) اندازه­گیری شد. نتایج: نتایج این مطالعه نشان داد که تجویز خوراکی هسته انگور در دوز بالا به طور معنی­داری از ایجاد هیپرگلیسمی ناشی از تزریق آلوکسان جلوگیری می­نماید (05/0 p< ) اما کاهش سطوح گلوکز در 24 و 72 ساعت در رت­هایی که دوز پایین هسته انگور را دریافت داشتند معنی­دار نبود. از طرف دیگر تجزیه و تحلیل داده­های ما نشان داد که هسته­ی انگور در دوزهای بالا و پایین افزایش معنی­داری را در سطوح انسولین سرم در 24، 48 و 72 ساعت پس از تزریق آلوکسان ایجاد می­نماید (05/0 p< ). همچنین سطوح کل آنتی­اکسیدان­های سرم به طور معنی­داری (در 24 و 48 ساعت) در رت­هایی که دوزهای پایین هسته انگور را دریافت کردند افزایش یافت (50/0 p< ) در حالی که در گروه­های دیگر این افزایش معنی­دار نبود. نتیجه­گیری: با توجه به یافته­های این مطالعه به نظر می­رسد که هسته انگور در دوز بالای آن در کاهش هیپرگلیسمی ناشی از تزریق آلوکسان در نمونه­ی تجربی دیابت قندی موثر است. چنین اثری ممکن است وابسته به مواد دارای ویژگی­های آنتی­اکسیدانی و یا دیگر مواد موجود در هسته انگور باشد.